మాతృభూమి, మానవ సంబంధాల పట్ల అచంచలమయిన నమ్మకం ప్రేమాభిమానాలు కలిగిన గొప్ప మానవతావేత్త, విశ్వకవి రవీంద్రనాథ్‌ టాగూర్‌. మానవుని కృంగదీసే నిరాశా నిస్పృహలను, సకల సృష్టిని ప్రేమభావంతో చూసి శ్రమ గొప్పతనాన్పి సూచించే మహత్తర సందేశాన్ని అందించారు గీతాంజలి పుస్తకం ద్వారా. ఆయన దేశ విదేశాల్లో గీతాంజలి పుస్తకంపై అనేక ఉపన్యాసాలు ఇచ్చేవారు. అలా ఓసారి జపాన్‌కు వెళ్ళారు.
గీతాంజలి పుస్తకం పై అక్కడ ఓ పది రోజుల పాటు రోజూ సాయంత్రం ఆరు నుంచి ఏడు గంటల వరకు ప్రసంగించేవారు. ఆ ప్రసంగం వినడా నికి రోజు ఓ వృద్ధుడు క్రమం తప్పకుండా వచ్చేవాడు. ప్రసంగం ప్రారంభం కావడానికి చాలా సమయం ముందే అందరికంటే ముందుగా అక్కడికి వచ్చే వాడు. రవీంద్రునితో పాటు లేచి వెళ్ళేవాడు. ప్రసంగం అయిన తర్వాత రవీం ద్రుని గౌరవంతో రోజా పూలమాలతో సత్కరించేవాడు. ఆయన ప్రవర్తన చాలా సాదాసీదాగా ఉండేది. రవీంద్రుడు చెప్పే ప్రతి మాట శ్రద్ధగా విని జీవితానికి అన్వ యించుకోవడానికి ప్రయత్నించేవాడు. ఆయన వేసుకున్న దుస్తులు కూడా చాలా సాధారణంగా ఉండేవి. ఒక్కమాటలో చెప్పాలంటే ఆయనకి రవీంద్రుడంటే అత్యంత భక్తి, అభిమానం.
రవీంద్రుడు తన ఉపన్యాసం ముగించిన తర్వాత చాలామంది గౌరవ భావంతో ఆయన పాదాలను భక్తితో స్పృశించేవారు. ఆత్మజ్ఞానం మీద ఆయన చేసే ఉపన్యాసాలు వారి జ్ఞాన పరిధిని ఎంత విస్తృతం చేస్తున్నాయో తెలియ కుండానే చాలామంది వినేవారు. ఆయన చెప్పే ప్రతి ఒక్క మాట వారి జీవితానికి అంత విలు వైనది. ఈ జ్ఞానం కోసమే శ్రీకృష్ణ పరమాత్మ సాందీప మహర్షి దగ్గరికీ, శ్రీరామ చంద్రుడు తమ కుల గురువైన వశిష్ఠముని దగ్గరికీ వెళ్ళారు. ఆ ముసలా యన ప్రతిరోజూ రవీంద్రుల ముందు మోకరిల్లేవాడు. ఆయన చివరి ఉపన్యాసం అయిపోయిన తరువాత చాలామంది బంగారు నాణాలు, ధనం, పండ్లు, పూలు ఆయనకు సమర్పించారు. ఆ ముసలాయన మాత్రం చాలా మర్యాద పూర్వకంగా తన ఇంటిని సందర్శించమన్నాడు.
రవీంద్రుల వారు ఇదివరకే ఆయన భక్తికి సంతుష్టులై ఉన్నారు. కాబట్టి వెంటనే ఆయన ఆహ్వానాన్ని మన్నించారు. ఆ ముసలాయన మనస్సు ఆనందం తో పులకించిపోయింది.
టాగూర్‌ తన సహాయకుడిని పిలిచి ”ఈ పెద్దాయన చూస్తే ఉద్విగ్న మన స్కుడిలాగా ఉన్నాడు. మన రాక కోసం ఆయన ఎక్కువ ఖర్చు పెట్టకుండా చూసే బాధ్యత నీది. అలాగే వారి పిల్లలకు కూడా 200 యెన్‌లు ఇవ్వండి.” అని చెప్పారు. ఆ ముసలాయన సాయంత్రం ఖచ్చితంగా మూడు ముప్పావు అయ్యేసరికి రోల్స్‌ రాయిస్‌ కారులో టాగూర్‌ ఉండే అతిథి గృ#హం ముందు వాలిపోయాడు. అంత కుమునుపు టాగూర్‌ నాలుగు గంటలకు వస్తాడని చెప్పి ఉన్నాడు. ఆయన రవీం ద్రుని ఆ కార్లో ఎక్కించుకుని ఓ కొండలాంటి ప్రదేశంపై ఉన్న ఇంద్రభవనంలాంటి పెద్ద భవంతిలోకి తీసుకెళ్ళాడు. వెళ్ళగానే వాచ్‌మాన్‌ గౌరవంగా తలుపు తీసి నిలబడి సెల్యూట్‌ చేశాడు. లోపలికి వెళ్ళగానే గౌరవంగా కనిపిస్తున్న చాలామం ది పెద్ద మనుషులు ఆయన్ను ఆత్మీయంగా ఆహ్వానించారు. బంగారు సింహాస నం మీద కూర్చోబెట్టారు. బంగారు పాత్రల్లో సుమారు రెండు వందల రకాల వం టలు రుచి చూపించారు. ఆయన కుటుంబమంతా టాగూర్‌కు పూజ చేసినట్లు చేసి ఆయన పాదాల దగ్గర ఆసీనులయ్యారు.
రవీంద్రుల వారికి ఇదంతా ఆశ్చర్యంగా ఉంది. ఆ వృద్ధుడితో ”మీరు నన్ను ఎక్కడికి తీసుకు వచ్చారు? దయచేసి మీ ఇంటికి తీసుకు వెళ్ళండి. ఈ భవనానికి ఎందుకు తీసుకువచ్చారు?” అన్నారు.
అప్పుడు ఆ వృద్ధుడు ”ఓ ఋషి వర్యా! ఇదే నా ఇల్లు. ఈ కార్లు, ఈ బంగళా అన్నీ నావే. నీ ముందు మోకరిల్లినవారు అంతా నా భార్యా, పిల్లలు, కోడళ్ళు, అల్లుళ్ళు, మనుమలు, మనుమరాండ్రు. నాకు రెండు కర్మాగారాలున్నాయి.”
”ఓ అయితే మీరు ఇంత ధనవంతులై ఉండికూడా నా దగ్గరకు వచ్చేటప్పు డు అతి సాధారణంగా వచ్చేవారు. ఎందుకో తెలుసుకోవచ్చా?” అనడిగారు రవీంద్రులు.
”స్వామీ! భౌతిక సంపదలు నిజమైన వ్యక్తిత్వానికి కొలమానాలు కావు. నాకింత ధనముందని గర్వంగా చెప్పుకోవడం కేవలం మూర్ఖత్వం. ఆ ధనం ఎం త పోసినా ఆత్మానందాన్ని కొనలేము. మనకున్న సంపద ఎప్పుడు ఎలా కరిగిపో తుందో ఎవరికీ తెలియదు. అలాగే ఎల్లప్పుడూ తన సంపాదనలు కాపాడుకోవ డానికి ఆలోచిస్తుండేవాడు తన గురించి తాను ఆలోచించడానికి సమయం ఉండదు. ఈ ప్రపంచం దాటితే ఆ సంపదలకు విలువ ఉండదు.”
”అమూల్యమైన ఆత్మాజ్ఞానంతో పోలిస్తే ఈ సంపదలంతా చాలా చిన్నవి. ఈ సంపదలు నాకు కష్టాలు కొనితెచ్చిపెడుతుంటే మీరిచ్చిన జ్ఞానం నాకు అత్యం త సంతోషాన్నిస్తున్నది. నా జీవితమంతా మీకు కృతజ్ఞుడిగా ఉంటాను. ఇప్పటిదా కా సిరిసంపదలే ధ్యేయంగా బతికాను. అవేవీ నాకు సంతోషాన్నివ్వలేదు. మీరు చెప్పిన ప్రతి మాటా నా అజ్ఞాన పొరలను తొలగించాయి. నేను మామూలు దుస్తు లు వేసుకుని మీ దగ్గరకు రావడానికి కారణం, జ్ఞాన సముపార్జనలో మీ దగ్గర నేను ఓ యాచకుణ్ణి మాత్రమే అని సూచించడానికే. మీ సమక్షంలో నేను ఎంతో సంతొ షంగా ఉన్నాను.” అని చెప్పాడు ఆ వృద్ధుడు.
ఈ మాటలు వినగానే రవీంద్రుల వారి #హృదయం ఆనందంతో ఉప్పొంగి పోయింది. కాబట్టి ఎక్కడైతే నిజమైన విద్యకు విలువ ఉంటుందో అక్కడే జీవితా నికి గౌరవం ఉంటుంది, సత్పురుషుల బోధనలు ఎక్కడ గౌరవించబడతాయో అక్కడ సిరిసంపదలకు విలువ లేదు.
రవీంద్రుల వారు సంతోషంగా ”ఓ మిత్రమా! నీకు సిరిసంపదలకన్నా ఆత్మ సాక్షాత్కారం మీదనే మక్కువ ఎక్కువ. నీవు నిజంగా ధనవంతుడవే. నీలాంటి శిష్యుని కలుసుకున్నందుకు నాకు ఈ రోజు చాలా సంతృప్తిగా ఉంది. నా బోధన లకు సార్థకత చేకూరింది. నేను ఎక్కడికి వెళ్ళినా అందరూ భౌతికమైన సుఖ సంప దల కోసం అడుగుతూ అమూల్యమైన సమయాన్ని వృధా చేసేవారు. కానీ మీరు తెలివైన వారు. మీరు అడగకపోయినా భగవంతుడు మీకు అన్నీ ఇస్తున్నాడు. మీ జ్ఞాన తృష్ణను తీర్చడానికే నన్ను ఆ భగవంతుడు ఇక్కడికి పంపినట్లున్నాడు.” అని ఆయన దగ్గర సెలవు తీసుకున్నారు రవీం ద్రుల వారు.